Czy LED się zawsze opłaca?

Przed przystąpieniem do wymiany oświetlenia na lampy LED może warto sprawdzić kiedy to się naprawdę opłaca?

Od pewnego czasu obserwujemy u klientów trend związany z permanentną wymianą wszystkich żarówek w domach lub firmach na oświetlenie składające się z lamp LED. O ile ciężko polemizować z osobami, które podjęły takową decyzję pod wpływem "dobrych rad" zawartych na stronach sprzedawców tego typu oświetlenia lub potrzebujących wykorzystać atuty światła LEDowego w instalacji, to jednakże energo-skaner zachęca do chwili refleksji przed dokonaniem zakupu. 
Nasza filozofia "misja: optymalizacja" to nie tylko płacić mniej, ale także ponosić koszty wtedy gdy jest to niezbędne i ekonomicznie uzasadnione. A więc jak to jest w przypadku wymiany oświetlenia z tradycyjnych żarówek na oświetlenie z lamp LED? 

 

Pierwszy krok: Wyliczenie oszczędności energii podczas 1 godziny świecenia . 

Do tego działania potrzebne jest ustalenie, jaką moc ma aktualnie świecąca żarówka (oznaczmy ją P_żar) oraz jaką moc elektryczną ma żarówka LED ( oznaczenie P_LED) , na jaką planujemy dokonać wymiany ⁽¹⁾.

Na tym etapie warto zwrócić uwagę na równoważność mocy żarówki i odpowiadający jej strumień świetlny w żarówce LED ⁽²⁾.  To jedna z zasad, która pomoże zachować zbliżoną jakość (jasność) oświetlenia i komfort przebywania w pomieszczeniu po wymianie.

Widzimy na przykład, że planując wymianę żarówki klasycznej o mocy 40 W należy poszukiwać żarówki LED o strumieniu świetlnym ok. 470 lumenów i dla niej odczytać z opakowania lub strony producenta jej moc elektryczną PLED i wstawić do powyższego wzoru.  
Drugi przykład z tej tabeli to informacja, że żarówka LED o strumieniu ok. 1200 lm będzie świeciła mocniej niż klasyczna 75W, ale słabiej niż 100 W.  Warto zwrócić uwagę na ten wskaźnik przed zakupem, bo część producentów (szczególnie mało znanych marek) potrafi koloryzować ten przelicznik i po zakupie jesteśmy rozczarowani, że pomimo oszczędności w danym pomieszczeniu jest zdecydowanie za ciemno.

Krok drugi: Efekt finansowy - czyli ile oszczędzam?

Teraz należy ustalić ile kosztuje zakup jednostki energii - 1 kWh. Najlepiej zrobić to na podstawie danych z ostatniej faktury.

 _{Przykładowa faktura za energię elektryczną z koncernu ENERGA.}

Suma wartości netto (zaznaczonych  kolorem zielonym)  to ok. 50 gr/1kWh, a więc do obliczeń dla gospodarstwa domowego przyjmujemy  61 gr brutto  i przy tej grupie taryfowej cena 1 kWh powinna być u Państwa zbliżona. 

Oszczędność (efekt finansowy 1h) osiągana podczas 1 godziny pracy jest wartością bardzo małą, ale szacując ile czasu dany punkt świetlny pracuje godzin w roku wartość oszczędności mogą wynieść od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych rocznie. Ale kiedy właściwie się opłaca zainwestować w żarówkę LED i dokonać wymiany?

 

Krok trzeci  - kiedy inwestycja się zwróci?
Aby odpowiedzieć na powyższe pytanie musimy koszt zakupu odnieść do spodziewanego efektu finansowego

Po wykonaniu powyższej operacji dostaniemy wynik ? po ilu godzinach świecenia nakłady na inwestycję pod postacią żarówki LED zaczynają się zwracać. Ten wynik powinien być oczywiście większy od podanej przez producenta żywotności (trwałości) jego produktu ⁽³⁾ .  Dodatkowo należy zauważyć, że im dłużej w ciągu dnia wymieniana żarówka będzie się świecić tym szybciej dana inwestycja się zwróci.  Przykładowo, gdy okres zwrotu wynosi 1000 h to zakup zwróci sie po ok. 11 miesiącach, gdy oświetlenia używamy średnio 3 h na dobę lub po 6,5 miesiąca, gdy taka żarówka świecić się będzie średnio przez 5h dziennie.

 

Krok czwarty: na co jeszcze zwrócić uwagę? 
Jeśli w powyższych obliczeniach wynik jest satysfakcjonujący i okres zwrotu akceptowalny, to warto przed zakupem tej wybranej żarówki LED zwrócić uwagę na kilka dodatkowych aspektów związanych ze zmianą źródła światła:

Temperatura barwowa - w technologii LED możliwe jest osiągnięcie wielu różnych kolorów dzięki mieszaniu w odpowiedniej proporcji światła z diod świecących w trzech kolorach podstawowych.  O wrażeniu kolorystycznym oglądanego otoczenia decyduje między innymi rodzaj bieli, jaki wysyłany jest ze źródła światła. Parametr ten nazywany jest temperaturą barwową i ma on kolosalne znaczenie i wpływ na nasze samopoczucie oraz odbiór otoczenia, w którym się znajdujemy.

Wskaźnik oddawania barw [ Ra ] - aby zapewnić dobry odbiór kolorów i odpowiedni kontrast barwy zalecane jest stosowanie źródeł światła z wysokim współczynnikiem Ra (CRI).   Aby cieszyć się kolorami takimi jakie są to minimalna wartość tego współczynnika powinna wynosić Ra=80. Żarówki z niższym Ra  mogą się sprawdzić w miejscach typu klatki schodowe, piwnice.

Kąt świecenia - dalekosiężne z małym kątem świecenia (<50?) będą dawały efekt wąskiego słupa światła jak w latarce i dobrze sprawdzą się do dekoracji i podświetlania elewacji. Te z szerokim kątem świecenia ( >100?) dają światło rozproszone i najlepiej sprawdzą się w pomieszczeniach. 

Trzonki (gwinty) żarówek  - na sam koniec wisienka. Przed zakupem  żarówek LED sprawdźcie proszę jakiego rodzaju trzonek musi mieć zamawiana/kupowana żarówka i do jakiego napięcia jest przystosowana, aby kupić odpowiednią żarówkę do właściwego punktu świetlnego. Pomocny w temacie rodzajów gwintów będzie rysunek pod tekstem ⁽⁴⁾ .

_{⁽¹⁾Obie wartości} P_{żar i} P_{LEDpodane są w jednostce mocy ? w Watach, a na potrzeby dalszych obliczeń wygodnie posługiwać się kW, stąd dzielenie przez 1000.}

_{⁽²⁾ ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 244/2009 z dnia 18 marca 2009 r., załącznik nr 2}

_{⁽³⁾ Podawana przez producenta żywotność/trwałość żarówki LED oznacza, że po upływie deklarowanego okresu diody zaczną się "wypalać". Światło słabnie i będzie słabło coraz bardziej aż zaczną całkowicie gasnąć pojedyncze diody. Efekt ten jest dostrzegalny szczególnie przy najtańszych diodach LED, których deklarowana trwałość jest życzeniem producenta.}  

_{⁽⁴⁾ Rysunek pochodzi ze strony elektryk.tychy.pl}